To zależy. Jest to niewątpliwie spore udogodnienie i usprawnienie codziennej pracy w parku maszynowym, aczkolwiek nie jest niezbędne przy każdym rodzaju obróbki. Takie wsparcie w chłodzeniu jest nieocenione m.in przy głębokim wierceniu lub przy frezowaniu rowków i kieszeni. Jeśli zależy nam na efektywnej i produktywnej pracy, warto wybrać obrabiarkę CNC, która posiada opcję chłodzenia przez wrzeciono.
Spis treści
Chłodziwo – niedoceniany element obróbki CNC
Żeby zrozumieć dlaczego w ogóle zaczęto stosować CTS (Coolant Through of Spindle) warto sobie przypomnieć jaką rolę odgrywa w obróbce skrawaniem chłodziwo. Przede wszystkim powinno obniżać temperaturę obrabianego detalu, narzędzia, ale też wiórów powstałych w procesie obróbki. Dotyczy to m.in.: wiercenia, toczenia, frezowania, gwintowania, piłowania, a także obróbki plastycznej: wytłaczania, walcowania, ciągnienia.
Drugim bardzo ważnym zadaniem substancji chłodzących jest smarowanie narzędzia, aby zapewnić jego trwałość i wydłużyć czas zużycia. Przy tym dodatkowo chroni przed korozją elementy obrabiarki, detale i narzędzia używane podczas obróbki. Dobierając chłodziwo, warto wziąć pod uwagę odporność na korozję elementów na których pracujemy – w zależności z jakiego są materiału odporność ta będzie się różniła.
Jaki jest cel chłodzenia przez wrzeciono?
Właściwie są dwa główne cele stosowania CTS. Pierwszy – o którym już wspomnieliśmy – czyli obniżanie temperatury narzędzia, które zapewnia jego większą trwałość. Stosując chłodzenie już bezpośrednio przez narzędzie, jesteśmy w stanie zmniejszyć ryzyko jego zniszczenia. Podczas obróbki – gdy drzwi maszyny są zamknięte, ciężej zauważyć, czy narzędzie się właśnie uszkodziło – gdy tego nie wyłapiemy uszkodzone narzędzie może uszkodzić detal. Takie usterki zazwyczaj są spowodowane np. najechaniem narzędzia na źle odprowadzony wiór – co łączy się z drugim głównym powodem zastosowania CTS – lepszym odprowadzaniem wiórów. To niezwykle ważne szczególnie przy głębokim wierceniu lub przy frezowaniu np. gniazd czy kieszeni, które są nieprzelotowe.
Dzięki możliwości chłodzenia przez wrzeciono – są one usuwane od razu spod narzędzia (w tym wypadku frezu), co znacznie polepsza ewakuację oraz zmniejsza ryzyko, że frez napotka wiór na swojej trajektorii ruchu.
![Frez](https://www.tbitech.pl/wp-content/uploads/2022/11/oDSC_1311-768x510.jpg)
Inne korzyści płynące ze stosowania CTS
W związku z powyższymi zależnościami, posiadając CTS, spokojne można przyspieszyć proces obróbki skrawaniem i uczynić go bardziej efektywnym. Pracując narzędziami z CTS, można zastosować wyższe parametry obróbki niż na tych, które nie posiadają tej funkcji – to spora oszczędność czasu i zasobów finansowych. Poza tym chłodziwo, ze względu na swój skład (m.in. olej) polepsza jakość obróbki i produktu końcowego.
A co, jeśli chcemy w tym przypadku zastosować inną metodę chłodzenia: mgłę olejową lub chłodzenie powietrzem? Wtedy radzimy, aby zaopatrzyć się w specjalne narzędzie, które jest przystosowane do tego typu chłodzenia. Wtedy mamy już do czynienia z wyższymi temperaturami, ponieważ mgła olejowa tak naprawdę daje tylko smarowanie, a nie chłodzenie. Jeśli zaś chodzi o chłodzenie powietrzem – powinno się je stosować przy obróbce materiałów twardych i trudno ścieralnych. Należy pamiętać, że podczas obróbki takich materiałów wytwarza się wysoka temperatura, która może powodować utwardzenie obrabianej powierzchni.
![Frez](https://www.tbitech.pl/wp-content/uploads/2022/11/oDSC_1315-768x510.jpg)
Czy warto kupić obrabiarkę CNC z opcją chłodzenia przez wrzeciono?
Zawsze warto zdecydować się na rozwiązanie, które usprawni pracę i zoptymalizuje ją finansowo. Biorąc pod uwagę, że technologie stosowane w branży CNC prężnie się rozwijają, a zakup maszyny to inwestycja na lata – warto od początku mieć ją w pewnym standardzie. Jeśli nie jesteśmy przekonani, że będziemy wykonywać tylko jeden, prosty rodzaj obróbki (a obecnie chyba nie można być tego na 100% pewnym patrząc na uwarunkowania rynku) – warto zainwestować w maszynę z wbudowanym CTS. Jest to o wiele prostsze i mniej kosztowne niż jeśli zdecydujemy się później na wymianę wrzeciona, zmiany pomp i odpowiedniego ustawiania tejże instalacji. Co ważne – po zakupie maszyny z funkcją chłodzenia prze wrzeciono, nie ma konieczności stosowania takich narzędzi, jeśli przy danej obróbce nie musimy chłodzić narzędzia w ten sposób. Natomiast w drugą stronę – jeśli będziemy chcieli zastosować CTS – same narzędzie nie wystarczą, trzeba zmienić całą instalację.